10 / 10
>
24
Allergie & voeding december 2015
Van planten weten
Ooit gehoord van
wolfsbonen?
Dat wij wolfsbonen eten, weet bijna niemand. Tijdens onze
zoektocht naar informatie over lupine, vroegen we ons af:
waar komt die naam vandaan? Die blijkt uit het Latijn te komen:
lupus betekent wolf. Vroeger werd de naam wolfsboon voor de
zaden van lupine gebruikt. Waarom is onbekend.
Velen kennen ongetwijfeld de prachtige bloemen van de lupine.
Maar hoe komt het eigenlijk dat je steeds vaker op het etiket
‘lupine’ ziet staan bij de ingrediëntenopsomming? En ook nog eens
bij de verplicht te noemen allergenen?
De plant
Lupine behoort tot de grote familie van de vlin-
derbloemigen (Fabaceae), waarvan de bloemen
er ongeveer uitzien als een vlinder. Er bestaan
paarse, witte, roze en gele lupineplanten in wel
450 varianten. Van slechts drie soorten worden
de zaden verwerkt in voedsel. De vruchten van
deze familie hebben allemaal de vorm van een
peul, een langwerpige ‘doos’ met daarin een rij
zaadjes. De vorm van de peul kan, net als de
zaden zelf, behoorlijk verschillen: kort en dik of
lang en dun in vele variaties.
De familie omvat veel eetbare gewassen voor
mens en dier, zoals sperziebonen, snijbonen,
pronkbonen, witte bonen, bruine bonen, sojabo-
nen en kievitsbonen. Verder kikkererwten, dop-
erwten, groene erwten en spliterwten, flageo-
lets, peultjes, sugersnaps en linzen. Een belang-
rijk lid van de familie is de pinda.
Ook grote bomen maken deel uit van de familie
en leveren eetbare producten zoals de tamarin-
de, waarvan het sap uit de peulen wordt
gebruikt.
De boon
Lupinezaad bevat geen zetmeel, hetgeen zeer
uitzonderlijk is voor een eetbare boon. De zaden
hebben een dikke zaadhuid (25 procent) die voor-
namelijk uit cellulose bestaat. De kern van lupi-
nezaad is rijk aan eiwit (40 procent) en voedings-
vezel (40 procent); hij bevat 8 procent vet dat
voornamelijk bestaat uit onverzadigde vetzuren.
Het eiwit is een goede bron van essentiële ami-
nozuren en vrij van gluten.
Allergische reacties
Al spoedig na de introductie van lupinemeel in
levensmiddelen werden allergische, soms zelfs
anafylactische, reacties gemeld na het eten van
producten waarin lupine was verwerkt. Daarom
besloot het Europees Parlement dat vanaf
december 2008 lupine verplicht op etiketten van
voedingsmiddelen moet worden vermeld, naast
elf andere ingrediënten waarvoor vaak allergieën
optreden (inmiddels staan er veertien allergenen
op het etiket). Het voornaamste eiwit uit lupine
dat allergische reacties kan opwekken wordt