3 / 10
11
<
De
diëtist
Dit
product
bevat
melk
. Ja/Nee
Hoe zuiver is geklaarde boter?
Kun je dit gebruiken bij melk
allergie? En hoe zit het met pro-
ducten die melkzuur bevatten?
Melk is nauwelijks weg te denken
uit onze dagelijkse voeding. Denk
maar eens aan (room)boter, crème
fraîche, melkpoeder, droge melk-
bestanddelen, kaas in alle soorten
(hard, zacht, geraspt) en smaken,
karnemelk, koffiemelk, slagroom,
yoghurt, yoghurtdrank, vla en zure
room.
Melk… boeken zijn erover vol ge-
schreven. In Allergie & Voeding 3//15
staat een mooie recensie over zo’n
boek: ‘Melk de witte sloper’. Wat je
mening nu ook is over melkgebruik,
er zijn mensen die er ziek van wor-
den. Soms van een heel klein beetje
al, terwijl anderen nog wat kunnen
gebruiken zonder klachten. En dan
is het belangrijk te weten wat je wel
en niet kunt eten en drinken.
Twee elementen in melk kunnen
klachten veroorzaken:
melksuiker
en
melkeiwit
. Beide onderdelen
moeten op het etiket bij de ingre-
diënten staan als ze in een product
zijn verwerkt, omdat van beide stof-
fen bekend is dat ze bij veel mensen
klachten kunnen geven.
Bij het
allergeen melk
gaat het om
melk van de koe, de geit, het schaap
en het paard. Heb je een melkal-
lergie, dan is het helder dat melk,
yoghurt, boter en kaas taboe zijn.
Maar het ligt niet altijd even duide-
lijk. Een paar voorbeelden.
1. Melkeiwit in lactose
Melksuiker (of lactose) kan klachten
geven. Dit is geen allergie, maar een
voedselintolerantie.
Maar lactose
kan ook nog een spoortje melkei-
wit bevatten.
Dus iemand met een
melkallergie die reageert op zeer
kleine hoeveelheden eiwit moet
voorzichtig omgaan met producten
waarbij lactose als ingrediënt staat
vermeld. Of je deze producten kunt
gebruiken, is iets om te bespreken
met je behandelaar. Dit geldt voor
alle voedingsmiddelen waarbij een
ingrediënt wordt genoemd dat is
terug te voeren naar melk.
2. Melkeiwit in melkvet
De wet gaat ervan uit dat we al-
lemaal weten dat kaas, room, boter
en yoghurt van melk zijn gemaakt;
dat hoeft niet speciaal op het etiket
te staan. Bijvoorbeeld yoghurt (van
melk) hoeft niet te worden vermeld.
Maar staat er bijvoorbeeld
vet
bij de
ingrediënten, dan moet duidelijk op
het etiket staan waarvan het afkom-
stig is. Als het van melk is, staat er
vet
(
melk
). Je zou zeggen dat melk-
vet geen eiwit bevat, omdat het een
andere voedingsstof is. Maar het vet
is niet helemaal zuiver te krijgen,
dus kan het toch nog wat van het
allergene melkeiwit bevatten.
3. Melkeiwit in geklaarde
boter
Hoe zuiver is geklaarde (gezuiverde)
boter? Als je de naam zo ziet, zou je
zeggen dat er geen eiwit meer in zit.
Geklaarde boter is een speciale
botersoort waar water en melkei-
witten uitgehaald zijn. Dit wordt
gedaan om het product beter ge-
schikt te maken ommee te bakken.
Melkeiwitten verbranden namelijk
al bij een betrekkelijk lage tempera-
tuur. Maar net als bij de lactose mag
je er ook hier niet van uitgaan dat
er helemaal geen melkeiwit meer
in zit.
Een goed alternatief voor de
roomboter is margarine. Maar ook
margarine kan melkeiwitten bevat-
ten. Dit staat dan bij de ingrediën-
ten genoemd. Weer goed lezen en
opletten dus.
Een hele waslijst van aanduidingen
op het etiket voor melk staat op
www.voedselallergie >> allergenen
>> melk.
Géén melkeiwit in melkzuur
Producten kunnen dus melkeiwit-
ten bevatten terwijl je dat niet altijd
verwacht. Andersom is dit ook het
geval.
Bij melkzuur
zou je denken
dat je met melk te maken hebt en
dat is nu net weer níet zo. Melkzuur
heeft de naam te danken aan de mo-
leculaire samenstelling, het is een
specifieke chemische verbinding.
Dit geldt ook voor lactaat, dat bevat
géén melksuiker of melkeiwit.
Eigen tolerantiegrens
Wat nu als je – met melkallergie –
dit artikel leest en je gebruikt zonder
problemen bijvoorbeeld producten
met lactose? Deze voedingsmidde-
len schrappen? Alsjeblieft niet! Dit
zou een onnodige verzwaring van
het dieet geven. Doorslaggevend
is of je klachten krijgt. Elk mens is
verschillend in gevoeligheid en dat
is doorslaggevend voor een beleid.
Zo ook bij een melkintolerantie.
Ieder mens heeft zijn of haar eigen
tolerantiegrens. Uiteraard kan een
diëtist helpen om deze grens te ont-
dekken. Ook kun je samen zoeken
naar volwaardige melkvervangers.
Want juist omdat het zo’n veel
voorkomend onderdeel van onze
voeding is, kun je de melkproducten
niet zo maar weglaten.
Sacha Visser
//
diëtist
//
foto VanBeekImages