OVER KOKEN Marleen en Wendy maken een tafel vol lekkers PRIYA BADELOE Blogger met een allergie voor koemelk en noten VAN TWEE KANTEN ‘Praten over voedselallergie: vermijden of aansnijden?’ ALLERGISCH IN… Oostenrijk ALLERGIE & VOEDING, KWARTAALBLAD VAN DE STICHTING VOEDSELALLERGIE 3/2023
4 5 ALLERGIE & VOEDING ALLERGIE & VOEDING INTERVIEW Twee of drie keer per week tref je Priya Badeloe in een restaurantje voor een lunch of diner. Daar proeft ze bijvoorbeeld drie soorten Koreaanse kip, coquilles met venkel of een verrukkelijke gazpacho. Smakelijk beschrijft ze haar restaurantervaringen op haar blog www.priyalovesfood.nl en voor de bijna 10.000 volgers op haar Instagram-pagina @priyalovesfood_travel. Opvallend, als je bedenkt dat Priya als kind zelden buiten de deur at. Te spannend vonden haar ouders dat, vanwege haar ernstige allergie voor noten en koemelk. ‘Daarom vind ik het zo leuk dat je mij benaderd hebt’, begint Priya enthousiast het gesprek. ‘Wist je namelijk dat ik ooit ben begonnen met bloggen vanwege die ernstige allergieën? Mijn moeder is een geweldige kok en heeft mij de lekkerste recepten leren maken zonder noten of melk. Die wilde ik in 2018 gaan delen zodat andere mensen met een allergie ze ook konden maken.’ VERS FRUIT Inmiddels gaat het op haar blog niet meer zo vaak over haar allergieën. Sterker nog: ‘Mijn vader maakte iedere week appeltaart zonder koemelk voor mij’ Foodblogger/influencer Priya Badeloe (35) deelt de lekkerste recepten en schrijft over eettentjes, vooral in haar stad Den Haag. Ooit begon ze vanwege haar allergieën met bloggen, maar inmiddels schrijft en fotografeert ze voor iedereen die van eten houdt. ze denkt dat haar meeste volgers niet eens weten hoe allergisch ze is. Toch zijn de recepten die ze deelt nog altijd zonder koemelk en noten én komt het onderwerp af en toe voor in restaurantrecensies. ‘Laatst zei mijn zus: Weet je Priya, jij hebt van je zwaktepunt je succespunt gemaakt. Ik vond het zo mooi dat ze dat zei.’ Ze vindt het belangrijk dat juist zij overal gaat eten, om te ontdekken waar dit veilig kan. Over de risico’s wil ze zich niet zo druk maken. Wel zorgt ze ervoor dat haar voorbereiding altijd zo optimaal mogelijk is. Bij elke reservering geeft ze heel duidelijk haar dieetwensen door. Ze legt daarin helder uit wat er precies wel en niet kan. Zo schrijft ze niet alleen dat ze allergisch is voor koemelk, maar benadrukt ze ook altijd dat roomboter om die reden dus niet kan. Er zit immers een groot verschil tussen een koemelkallergie en lactose- allergie. ‘Ik merk dat de meeste restaurants het prettig vinden dat ik zo uitgebreid mail. Je helpt de kok daarmee. Soms merk ik dat ze bijvoorbeeld speciaal voor mij vers fruit hebben gehaald als toetje, omdat ik geen toetjes van de kaart kan eten. Dat voelt heel fijn.’ TEKST RIANNE VAN DER MOLEN FOTO’S PRIYA BADELOE DAGENLANG MOE Al gaat het natuurlijk, ondanks die goede voorbereiding, wel eens mis. ‘Dan zit er weer een roomsaus bij mijn vis of is iets toch gebakken in de roomboter. Of ligt er een stukje noot op mijn bord.’ Een tijdje terug at ze nog een samosa in een Indiaas restaurant. Hij smaakte prima, tot haar disgenoot een hap nam en zei: proef ik nu pistache? ‘Toen ik de samosa beter bekeek, zag ik het. Dus schoot ik meteen in de actie. Ik rende naar de wc en stopte mijn vinger in mijn keel. Alles eruit en daarna twee anti-histaminetabletjes slikken. Meestal is dat genoeg om een shock af te wenden. Maar deze keer helaas niet. Eerst ging het best goed, maar ik had mijn ouders voor de zekerheid gebeld. Mijn moeder vroeg me toen om elk uur even te bellen. Bij het tweede belletje zei ze: ik hoor je steeds moeilijker ademen, je gaat nu naar het ziekenhuis. Mijn vader heeft me snel opgehaald. Zo’n opname is nodig, maar ook heftig. Dan ben ik echt dagenlang moe.’ Wat Priya vooral stak, was de reactie van de restauranteigenaar. Ze legde uit wat er was gebeurd en hoe groot de impact was. ‘Maar hij zei simpelweg: ik wist niet dat die samosa voor jou was, ik dacht enkel voor je vriendin. Terwijl wij duidelijk hadden gecommuniceerd hadden dat we wilden delen. Daarnaast gaf hij als tweede argument dat het erg druk was en hij alleen stond. Echt onzin en geen excuus. Dat vond ik wel vervelend, als een restaurant je zelfs na een aanval niet serieus neemt.’ Toch wil ze niet te lang stilstaan bij een negatieve ervaring. Liever focust ze op alle fijne etentjes. ‘Zo was ik laatst bij een Italiaans restaurant waar de kok vroeg: als je geen koemelk mag, mag je wel pecorino (schapenkaas) toch? Dan voel ik: dit is een goede keuken.’ GOED NEST Haar liefde voor eten ontstond al jong en misschien juist wel door die allergieën. Priya mocht dan misschien niet alles, ze genoot van de kookkunsten van haar moeder. ‘Zo maakte ze een geweldige ‘Het smaakte prima, tot haar disgenoot zei: Proef ik nu pistache?
11 ALLERGIE & VOEDING DE DIËTIST Wat is de overeenkomst tussen Engelse drop, een Bounty en curry? Juist, kokos! Recent zag ik een 15-jarige jongen die zijn adrenalinepen moest gebruiken na het eten van één Engels dropje. Het ging om het kokoswielsnoepje, dat bestaat uit drop met roze of geel kokosbrood. Na het eten ervan kreeg hij een dikke keel, benauwdheid en galbulten. Het was niet de eerste keer. Op jonge leeftijd kreeg hij ook al eens jeuk in zijn keel en lichte benauwdheid na het eten van Bounty. Daarbij kreeg hij onlangs ook al klachten na het eten van een hapje Indiaanse curry waarin kokosmelk zat verwerkt. Voor ons was het duidelijk: deze jongen had een ernstige allergie voor kokos. Lastig vermijden Kokosnoot is een vrucht en geen noot. Het zit in veel voedingsmiddelen verwerkt. Denk aan kokosvet in koek, koffiecreamer en plantaardige kaas. Kokos zit ook vaak in crèmes en shampoos. Wist je dat het smeren van kokosvet (in crèmes) op de huid – en dan vooral op de ontstoken eczeemhuid- de kans op een kokosnootallergie mogelijk groter maakt? Liever dus niet doen bij eczeem. Gelukkig komt een kokosnoot-allergie echt sporadisch voor. Omdat kokos in veel voedingsmiddelen verwerkt zit, is het nogal een uitdaging om het product te vermijden. Daarnaast hoeft Zeldzame vormen van voedselallergie Allergieën voor koemelk, pinda, kippenei en noten komen relatief veel voor. Maar in onze praktijk zien we ook kinderen en volwassenen met een zeldzame allergie. Wat dacht je van kokos, johannesbroodpitmeel of jackfruit? kokosnoot – in tegenstelling tot de echte noten – niet dik gedrukt te worden in de ingrediëntenlijst. Extra opletten dus, voor de kleine groep die hiermee worstelt. Johannesbroodpitmeel Er zijn meer zeldzame allergieën. Zo is in onze praktijk een 4-jarig meisje bekend die vermoedelijk allergisch is voor johannesbroodpitmeel. Waarom we dat denken? Ze reageerde met opgezwollen ogen en een dikke lip op een cornetto ijsje, appeltaart en tompouce. De overeenkomst tussen deze producten is johannesbroodpitmeel. In de bloedtest zijn antistoffen aangetoond voor johannesbroodpit, dus de kans bestaat dat ze daar allergisch voor is. Een provocatie volgt binnenkort om duidelijkheid te krijgen. Johannesbroodpitmeel – of het E-nummer 410 - wordt gebruikt als verdikkingsmiddel, stabilisator en emulgator in veel voedingsmiddelen zoals amandeldrink, roomijs en pudding. Het kan ook aan flesvoeding toegevoegd worden om de voeding in DOOR DAISY LUITEN » te dikken, bijvoorbeeld voor baby’s met refluxklachten. Het meel is afkomstig van de johannesbroodboom (in het Engels Carob tree), die vooral in het Middellands zeegebied groeit. De johannesbroodpitten groeien in peulen aan de boom. Peulvruchten Een allergie hiervoor is zeer uitzonderlijk. Er is een wetenschappelijke casus beschreven van een baby van vijf maanden oud met reflux, die reageerde met heftig braken en galbulten op het eerste flesje met johannesbroodpitmeel als verdikkingsmiddel. Als een persoon allergisch is voor johannesbroodpitmeel, dan wordt aangeraden om carobepoeder ook te vermijden. Dit poeder wordt verkregen door de geroosterde peulen van johannesbroodboom te vermalen. Het lijkt qua smaak en kleur op cacao. Het wordt daarom onder meer verwerkt tot cacao-vrije chocoladepasta (carobepasta) en cacao-vrije chocoladerepen. Johannesbroodpit behoort tot de peulvruchten, net zoals pinda, soja, erwten, linzen en bruine bonen. Kruisreactiviteit met andere peulvruchten lijkt niet voor te komen of is zeer zeldzaam. Mogelijk komt een allergie voor guargom – dat wordt gewonnen uit de zaden van de guarplant – wel wat vaker samen voor met een johannesbroodpit-allergie. Guargompitmeel wordt ook gebruikt als verdikkingsmiddel en stabilisator in veel voedingsmiddelen. Goed de verpakkingen lezen dus, als je één van de mensen bent die hier last van heeft. Vegan pulled pork Twee jaar geleden zag mijn collega een 30-jarige man. Na het eten van een broodje vegan pulled pork kreeg hij jeuk in zijn mond, last van benauwdheid, galbulten over het hele lichaam en dikke ogen. Bij navraag bleek de vegan pulled pork gemaakt te zijn van jackfruit. De andere ingrediënten van het broodje had meneer vaker gegeten zonder klachten. Bij de huidpriktest kwam jackfruit en boompollen duidelijk opzetten. Er is beschreven dat jackfruit klachten kan geven bij mensen met hooikoortsklachten van de boompollen. ‘Bij een zeldzame allergie moet je extra goed de verpakkingen lezen’
Voor ieder wat wils Met de herfst in aantocht duikt Marleen graag de keuken in voor een feestmaal voor familie of vrienden. Dat is met allergieën en verschillende eetwensen nog weleens een uitdaging. De oplossing: een tafel vol lekkers in een thema waardoor er altijd voor iedereen een lekker bord vol eten is. TEKST MARLEEN BORKENT-JANSSEN. FOTO’S WENDY VAN DER VOORT INGELEGDE RODE UI Voor vier personen 10 minuten bereidingstijd Deze ingelegde rode uien mogen bijna geen recept heten, maar zijn de perfecte topping voor veel gerechten. Bij Marleen thuis staat er altijd een potje in de koelkast! •4 rode uien (middel) •200 ml water •200 ml azijn •½ theelepel zout •½ theelepel gedroogde oregano Ontvel de rode ui en snijd in dunne plakken (gebruik hiervoor eventueel een mandoline, het lekkerste is dunne plakjes ui). Doe de rode ui in de glazen pot. Verwarm het water samen met de azijn, het zout en de oregano tot het net niet kookt. Giet het azijn-water heet op de rode ui, sluit de pot af en laat de uien twee uur staan voor gebruik. Daarna zijn ze nog een week houdbaar in de koelkast. ANANASSALSA Voor vier personen 10 minuten bereidingstijd Een fruitige en pittige salsa past goed bij de fajita’s en Mexicaanse vulling. Je kan de ananas ook vervangen voor mango. En als je niet zo van pittig houdt, voeg je gewoon wat minder rode peper toe! •½ ananas •½ rode peper •5g koriander •Sap van 1 limoen •Zout Schil en snijd de ananas in kleine blokjes. Halveer de peper, verwijder de zaadjes en snijd de peper fijn. Hak de koriander fijn. Meng de ananas met de peper, koriander en limoensap. Voeg naar smaak zout toe. ALLERGIE & VOEDING 19 18 ALLERGIE & VOEDING OVER KOKEN VEGETARISCHE MEXICAANSE VULLING Voor vier personen 15 minuten bereidingstijd Deze vulling is een crowd pleaser merkt Marleen vaak bij etentjes. Bovendien is het makkelijk en snel te maken. Voeg voor de variatie andere bonen, kikkererwten of vegetarisch gehakt toe. Dit gerecht kun je goed voorbereiden en weer opwarmen als het tijd is om aan tafel te gaan. •blik (400g) zwarte bonen •blik (150g) mais •1 gele ui •2 tenen knoflook •olijfolie •½ theelepel paprikapoeder •¼ theelepel chilipoeder •1 blikje (70g) tomatenpuree •zout & peper Spoel de zwarte bonen en maïs af en laat goed uitlekken. Snipper de ui en snijd de knoflook fijn. Verhit 1 eetlepel olijfolie en bak de ui en knoflook goudbruin. Voeg de kruiden en tomatenpuree toe en bak 5 minuten mee. Breng op smaak naar wens met peper en zout. Serveer met één van de suggesties (zie kader).
RkJQdWJsaXNoZXIy NzkyMjk=