Korte info

Pinda is een berucht en veel onderzocht allergeen. Een minimale hoeveelheid leidt bij sommige mensen al tot ernstige reacties. Ook lijkt pinda-allergie steeds vaker voor te komen. Om verstandig om te gaan met pinda's verzamelden wij de belangrijkste informatie over pinda en pinda-allergie, zodat je goede afwegingen kunt maken voor je leven  met pinda-allergie. 

Pinda

Pinda heet ook wel aardnoot, grondnoot, olienoot of apennoot. Eigenlijk is de pinda vanuit botanisch oogpunt geen noot. De pinda is een peulvrucht en behoort tot de bonen (vlinderbloemigen). Zoals alle zaden is pinda rijk aan eiwitten. Deze eiwitten zijn nodig voor de groei van de nieuwe plant. Behalve gewone pinda wordt ook de olie uit de pinda, arachideolie, gegeten. Versgeperste oliën zoals wokolie bevatten pinda-allergenen. Sterk verhitte olien, meestal gebruikt door de voedingsindustrie (zeker in medicijnen), zijn veilig.

Ongeveer 0,5-1% van alle kinderen in westerse landen heeft pinda-allergie. De meeste kinderen (naar schatting 75%) groeien niet over deze allergie heen. Toch is het raadzaam om regelmatig opnieuw te testen of nog sprake is van pinda-allergie, zo om de paar jaar. Want pinda is een naar, mogelijk levensbedreigend allergeen en deze allergie komt veel voor. De hoeveelheid antistoffen tegen pinda in het bloed zijn geen harde maatstaf voor de ernst van de reacties. Bij kinderen wordt een hoeveelheid van 12 kU als een aanwijzing voor pinda-allergie gezien.

Type klachten en diagnose

Type klachten

De meest voorkomende reacties na het eten van pinda zijn huidklachten en angioedeem. Maar ook luchtwegklachten kunnen optreden. Pinda is een ‘berucht’ voedingsmiddel: het geeft het vaakst aanleiding tot anafylaxie. Een tintelend gevoel in de mond geeft hiervoor vaak een eerste waarschuwingssignaal. Ook urticaria (huiduitslag) kan het begin van anafylaxie aangeven.

Huidklachten kunnen bestaan uit:

  • netelroos (urticaria) acuut als chronisch
  • galbulten; dit is de meest acute reactie met heftige jeuk
  • atopisch eczeem
  • vochtophoping onder de huid; wanneer u lijnen trekt op de huid, blijven die zichtbaar

Angioedeem kan over het hele lichaam optreden, waarbij vooral plaatselijke vochtophopingen in het gezicht te zien zijn: vooral onder de ogen, op de lippen en in wangen (wangzakken). In het keelgebied kan levensbedreigend glottisoedeem ontstaan. Hierdoor wordt de ademhaling ernstig belemmerd.

Klachten van de luchtwegen uiten zich als:

  • ontstoken neusslijmvlies
  • hoesten of kriebelhoest
  • niezen
  • hoorbare of piepende ademhaling
  • benauwdheid
  • slijmvorming
  • astma

Anafylaxie, forse algemene reacties in het hele lichaam, uit zich als:

  • eerst tintelingen in mond, keel, wangen of tong
  • lokale netelroos (urticaria)
  • daarna reacties in veel organen
  • vaak met overheersende ernstige astma
  • tot slot bloeddrukdaling
  • shock

 Meer over anafylaxie>

Mensen die een overgevoeligheid hebben voor pinda’s kunnen soms ook geen soja verdragen.

Ook kan het voorkomen dat mensen ook allergisch zijn voor andere peulvruchten, zoals bijvoorbeeld erwten, linzen, bonen en lupine. Pinda-allergie kan ook als kruisreactie met berkenpollen optreden. Sensibilisatie voor pinda- allergie gebeurt vaak via de huid, denk vooral aan kinderen met ernstig eczeem. Pas daarom ook op met sommige zepen of badolien of andere huidverzorgingsproducten.

Diagnose

Uw arts zal eerst navraag doen naar uw persoonlijke verhaal, de anamnese. Dit geeft de eerste aanwijzingen voor een mogelijke allergie. Ook zal hij vragen naar lichamelijke klachten en zonodig een lichamelijk onderzoek uitvoeren. Vervolgens kan uw arts besluiten om een bloedtest (CAP-test, of de oudere benaming RAST-test) en eventueel een huidpriktest te laten uitvoeren. Een voedselprovocatietest is tot slot de gouden standaard voor het aantonen van een voedselallergie. Soms moet deze provocatietest moet met enige regelmaat herhaald worden om na te gaan of u nog steeds reageert op het allergeen. Dat is vooral belangrijk bij kinderen, die over hun allergie heen kunnen groeien. Ook kan een voedselprovocatietest aangeven hoeveel van het allergeen nodig is voordat een reactie optreedt.

  • Ara h 1
  • Ara h 2
  • Ara h 3 and Ara h 4
  • Ara h 5 
  • Ara h 6
  • Ara h 7
  • Ara h 8, dit geeft vaak kruisreactie met pollen; als dit gediagnosticeerd dan groeien patiënten er vaak overheen. Daarom is de test op ara h 2 aan te raden. Want een allergie tegen dat allergeen is vaak levenslang.
  • Oleosine

Een geroosterde pinda is vaak allergener dan gekookt. Het allergeen blijft stabiel bij verhitting. Hoe hoger het vetgehalte, hoe meer allergeen erin kan zitten.

Nieuws uit de natuur over pinda en pinda-allergie 

PindaNOT 

  • Pinda’s kunnen een levensbedreigende (anafylactische) reactie veroorzaken
  • Iedere hoeveelheid pinda kan klachten veroorzaken, dus ook een klein beetje
  • Lees nauwkeurig alle etiketten van de ingrediënten voordat u een gerecht bereidt
  • Kookt u voor iemand met voedselallergie? Overleg bij twijfel altijd eerst!
  • Controleer of alle werkmateriaal goed is gereinigd
  • Zorg dat bij de bereiding en het serveren geen kruisbesmetting optreedt! Als een gerecht in contact komt met pinda, kunt u het niet meer aan de allergische gast geven
  • Lees de praktische tips bij anafylaxie
  • Ernstige reacties moeten met adrenaline worden behandeld. Dit gebeurt met een adrenalinepen (EpiPen, JEXT of Anapen). Deze eerste keus behandeling kan levensreddend zijn

Voedingsmiddelen met pinda's

Pinda houdende producten

Naam: Pinda
Officiële naam: Arachis hypogea
Voedingsmiddelen die pinda kunnen bevatten:

  • Aroma’s en kruidenpreparaten
  • Bak- en braadproducten
  • borrelnootjes
  • Bouillon
  • Chili con carne
  • Chocolade/ bonbons
  • Curry’s
  • Desserts
  • Dressings
  • Gado-gado
  • IJs
  • Kant-en-klare gerechten
  • Katjang
  • Koek
  • Kruidenmixen
  • M&M’s/ chocopinda’s
  • Margarine
  • Marinade
  • Mengsels van zaden en pitten
  • Nougat
  • Ontbijtgranen/muesli
  • Oosterse gerechten (Chinese en Thaise keuken)
  • Plantaardig vet/ olie
  • Salade
  • Sambal
  • Saté
  • Sauzen
  • Seroendeng
  • Snacks
  • Snoep
  • Soepen
  • Taart
  • Vegetarische vleesvervangers
  • Vlees(waren)/ worst
  • zoutjes

Non-food
Van pinda afgeleide ingrediënten kunnen voorkomen in machinevaatwasmiddelen en wasmiddelen, handzepen, shampoos, lotions, zalven en crèmes, scheercrème, cosmetica, metaalpolish, bleekmiddelen, inkt en wagensmeer.

Bron:  AllergenenConsultancy

Aanduidingen op het etiket

De volgende aanduidingen op het etiket kunnen wijzen op de aanwezigheid van pinda:

  • Aardnoot
  • Apenoot
  • Arachide of aracide
  • Eiwithydrolysaat
  • Grondnoot
  • Natuurlijk aroma
  • Olie
  • Olienoot
  • Pinda

Bron:  AllergenenConsultancy