Hoe kun je zien of allergenen in een product zitten? En zijn er ook uitzonderingen die niet vermeld hoeven worden? Voor ieder die met inkopen voor het kerstdiner worstelt: lees hier in het kort de huidige regels.
In Nederland en Europa zijn er wetten over de informatie die op voedselverpakkingen vermeld moet worden. Die staan in de Europese wet No 1169/2011. Zo zijn er richtlijnen voor bijvoorbeeld de naam van het product, de houdbaarheidsdatum en de voedingswaarde. Ook zijn voedselproducenten verplicht informatie te geven over 14 allergenen, namelijk:
Bron: AllergenenConsultancy
Op Europees niveau is afgesproken deze 14 allergenen apart te vermelden, omdat allergie ervoor veel voorkomt of omdat ze in bepaalde landen veel worden gebruikt, zoals mosterd in Frankrijk. Je ziet dan op het etiket die allergenen in een eigen blokje vermeld staan, of dikgedrukt in de ingrediëntenlijst. Soms staat er een symbool bij. Andere allergenen kun je ook terugvinden in de ingrediëntenlijst, maar dan moet je die zelf opzoeken.
Onverpakte producten
Niet alle producten zijn verpakt. Sinds december 2014 zijn voedselverkopers in Europese landen ook verplicht allergeneninformatie te geven bij onverpakte producten. Dat kan zijn de bakkerijafdeling in de supermarkt, de catering op je werk of als je uit eten gaat in een restaurant. Hoe die informatie wordt gegeven, is aan de verkopende partij. Bijvoorbeeld met symbolen op een menukaart of met een bordje ‘Vraag medewerkers naar meer informatie over allergenen’. De melding ‘Al onze producten kunnen allergenen bevatten’ is ook toegestaan, zolang de consument maar een geïnformeerde keus kan maken.
Uitzonderingen in de wet
Er zijn ook producten waarbij geen lijst van ingrediënten hoeft te worden weergegeven. Dat zijn meestal producten met maar een ingrediënt, waarbij je aan de naam of van de buitenkant al kunt zien wat het is. Onder andere:
- vers fruit en verse groente, inclusief aardappelen;
- koolzuurhoudend water;
- gistingsazijn die uitsluitend van één enkel basisproduct is afgeleid;
- kaas, boter, gefermenteerde melk en room, waaraan geen andere ingrediënten zijn toegevoegd dan melkbestanddelen, voedingsenzymen en culturen van micro-organismen die noodzakelijk zijn voor de vervaardiging, of in het geval van andere kaas dan verse kaas en smeltkaas, het voor de bereiding benodigde zout.
Ook hoeven sommige additieven niet vermeld te worden, als ze alleen gebruikt zijn voor het maken van het voedingsmiddel, zoals bij het klaren van wijn. De eiwitten waarop je allergisch kunt reageren zitten niet in het eindproduct. Een andere uitzondering wordt gemaakt voor snoep-, frisdrank- en andere automaten; van de buitenkant hoeven de allergenen van de producten niet leesbaar te zijn.
Nieuwe ontwikkelingen
Het afgelopen jaar is de Stichting Voedselallergie nauw betrokken geweest bij overleg met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) over allergeneninformatie op etiketten. Op basis van huidige kennis over allergieën worden nu aanpassingen aan de wet geadviseerd, die het voor mensen met een allergie duidelijker moeten maken wanneer een allergeen wel of niet in een product zit, in een hoeveelheid waarvan ze last zouden kunnen krijgen. Zojuist is daarover een rapport verschenen van de FAO en WHO, waarin drempelwaardes worden voorgesteld. Nederland zal die aanbevelingen hoogstwaarschijnlijk gaan opvolgen.
Vis is één van de topallergenen wereldwijd, zo laat dit rapport zien. Daar hebben we eerder vragen over gekregen. Volgend jaar willen we daarom terugkomen op visallergie. Blijf onze site en nieuwsbrief dus in de gaten houden!