1 blok tofu naturel (250 gram)
4 theelepels mosterd 
100 ml olijf- of zonnebloemolie
1/2 tot 1 eetlepel water
1/2 tot 1 kleine theelepel zout
peper

 Op de Duitse televisie hoorde mijn moeder een chefkok eens verkondigen dat met tofu, olie en mosterd gemakkelijk een eivrije mayonaise bereid kan worden. Helaas vertelde hij er niet bij in welke verhoudingen je ze diende te mengen. Aldus togen wij samen een uurtje of wat de keuken in, met een meer dan aardig resultaat! Het grappige is dat Evert er absoluut niet naar taalde: "Geef mij maar gewoon ketchup!"  Wellicht dat hij het nu, acht jaar later weer eens wil proberen, dus heb ik het recept uit de krochten van mijn culinaire bibliotheek opgediept. Ook voor degenen die wél van mayonaise houden en het niet meer verdagen. De mayo smaakt prima bij frietjes, maar is vooral ook een goede basis voor andere bereidingen, als dipsaus of dressing. 

Maal de tofu in een keukenmachine met 2/3 van de olie tot een pasta. Wanneer je niet in het gelukkige bezit bent van een dergelijk apparaat, kun je de tofu ook met de bolle kant van een lepel door een fijne zeef drukken en er dan 2/3 van de olie doorroeren. Doe de tofupasta over in een kom en voeg al roerende met een garde druppelsgewijs de rest van de olie toe. Deze stap is belangrijk, het zorgt ervoor dat de saus niet schift, maar een mooie gladde emulsie wordt. Maak de mayonaise eventueel wat dunner met een ietsiepietsie water en breng op smaak met mosterd, peper en zout.

Die middag in 2005 verdeelden wij ons eindresultaat in vier porties en brachten wat variatie aan. Door het eerste deel roerden we een halve theelepel kerriepoeder, 2 theelepels kappertjes en wat druppels van het kappertjesvocht. Deze variant deed me erg denken aan de gevulde eieren die in een ver verleden - hoe jaren '70! -  op feestjes werden gepresenteerd. Eén portie werd een tuinkruidensaus met dille, bieslook en peterselie, zeer geschikt voor de barbeque. Maar natuurlijk kent kruidensaus  veel meer mogelijkheden, als basilicum, kervel, wat je maar bedenken kunt of lekker vindt. Door de derde variant roerden we een halve theelepel paprikapoeder en een in kleine stukjes gehakte zongedroogde tomaat uit olie. Het laatste portie tot slot, bleef gewoon de basismayonaise, om te dippen, voor door salades en om bij frietjes te eten. Deze week heb ik de sauzen voor het eerst weer gemaakt. We hebben ze getest met chips en waren verrast! Evert zal er nooit echt een liefhebber van worden, die houdt het nog steeds liever bij ketchup. Eigenlijk best logisch. Wat je niet kent zul je ook niet missen. Maar mijn man en ik vonden het wonderbaarlijk goed smaken. De sauzen doen het zeker ook prima bij barbecue, fondue en gourmet. Hou er bij bovenstaande varianten rekening mee dat de ingrediënten zijn afgemeten op 1/4 van de saus.

Uiteraard zijn er nog talloze mogelijkheden meer: wat te denken van een lepeltje tomatenketchup (en eventueel een paar druppels whiskey) erdoor voor een cocktailsaus. Een teen gehakte knoflook, voor een shoarmasaus. Wat fijngesneden ananas door de kerrievariant en voila: een Hawaïaans tintje. Mierikswortel of wasabi erdoor, voor bij koud vlees of vis. Wat citroenrasp of -sap voor een frisse toets. De mogelijkheden zijn vrijwel oneindig. Een schep basismayo door een blikje tonijn met wat gesnipperde sjalot en augurk, voor een tonijnspread. En.. En... En... Hier laat ik het denk ik maar bij. Ik zou zeggen: laat je creativiteit de vrije loop en verzin wat leuks!